Hans Hoek werkte tot zijn pensioen in de ICT voor de Nederlandsche Bank en zat daarna jarenlang in het Algemeen bestuur van de FNV. Inmiddels is Hans niet alleen met pensioen maar sleutelt ook professioneel aan computers. Ook is hij lid van de Inwonerraad van Noord-Holland Noord Gezond. Niet geheel belangeloos: ‘Over 10 jaar ben ik 80. Dan hoop ik dat de ouderenzorg kwalitatief beter is dan nu.’

Gevarenzone

Hans besloot zich aan te melden als lid van de inwonerraad. ‘Ik ben altijd actief geweest op het sociaal gebied. Niet alleen bij de FNV, maar ik zit ook bij de Katholieke  Bond Ouderen (KBO) en zat in Castricum in de adviesraad sociaal domein. Als ICT ondersteuner repareer ik vaak computers voor oudere mensen. En ik ben mantelzorger voor mijn schoonouders. Vanuit die hoedanigheid zie ik veel dingen niet goed gaan. De huisarts is bijvoorbeeld overbelast en heeft het te druk voor persoonlijke aandacht. Belangrijke functies zoals de praktijk ondersteuner ouderen worden soms zomaar gedeeltelijk wegbezuinigd en eigenlijk zien we niet altijd welke vorm van zorg er echt nodig is. Ik ben nu 70, over een jaar of 10 kom ik dan ook in de zogenaamde ‘gevarenzone’. Ik wil het als oudere in deze regio goed hebben. En daar kan ik mij dan zorgen over maken en over klagen, maar ik wil juist kijken of ik ergens inbreng kan hebben en of ik iets kan helpen veranderen.’

Samenwerken

Inspraak vanuit inwoners is ontzettend belangrijk voor het optimaliseren van gezondheid, vindt Hans. ‘Tijdens mijn tijd als bestuurslid bij de FNV merkte ik dat er in de top en in organisaties vaak gedacht wordt dat ze wel weten wat goed is voor mensen. Maar daar moet je altijd voor waken. Daarom is het belangrijk mensen altijd goed te betrekken bij besluitvorming. In de zorg hoor en lees je veel over het belang van samenwerken. In de praktijk blijkt dat vaak nog best moeilijk. Toch denk ik dat – om de gezondheid te bevorderen – samenwerken onontkoombaar is. Ga met elkaar in gesprek, maak afspraken. Ga als organisatie niet voor jezelf, maar ga voor de gezondheid van de samenleving. Haal kracht uit elkaar en wissel met elkaar uit. Ik hoop dat ik daar vanuit NHN Gezond iets in kan betekenen.’

Systemen

Vanuit zijn kennis in de ICT ziet Hans veel kansen, maar ook uitdagingen. ‘Ik ben een groot voorstander van de inzet van technologie om gezondheid te bevorderen. En tegelijkertijd zie ik ook dat een bepaalde laag van de bevolking daar niet van zal profiteren. Zij hebben simpelweg geen belangstelling in technologie. Mijn schoonvader van 92 bijvoorbeeld slikt veel medicijnen, maar het was lastig voor hem om die op gezette tijden in te nemen. Daarvoor heeft hij inmiddels een apparaat gekregen, dat de medicatie gedoseerd afgeeft en piept wanneer hij de medicijnen moet innemen. Een geweldige ontwikkeling, natuurlijk, als het goed werkt. Maar soms loopt de rol vast. Wat zou het dan mooi zijn als de thuiszorg een melding krijgt. Anders kan het alsnog fout gaan.’

Mantelzorg

Als mantelzorger ziet Hans nog wel meer uitdagingen. ‘Mijn schoonmoeder had een urineweginfectie. De huisarts vroeg haar een potje urine langs te brengen. Maar dat betekent eigenlijk dat wij, als mantelzorger, een potje moeten ophalen bij de huisarts en het urinemonster vervolgens weer langs de huisarts brengen. Mijn schoonouders wonen in Alkmaar, wij in Castricum. Dat is best een onderneming voor een kleine handeling. Hoe mooi zou het zijn als ieder mens een kring van betrokkenen om zich heen heeft, die kan helpen bij kleine mantelzorgtaakjes. Niet alleen vanuit de familie, maar vanuit de maatschappij kleinigheden oplossen voor elkaar. Als we daar een vergoeding tegenover kunnen zetten, dan wordt het een soort maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ik zie bijvoorbeeld ook veel mogelijkheden voor het ondersteunen bij technologie. Even snel inspringen om het koffiezetapparaat te repareren, een tablet te installeren of te kijken naar de weigerende wasmachine. Hoe mooi zou dat zijn om tot een vorm van samen zorg te komen. Of misschien zelfs een maatschappelijke zorgdienstplicht. Ik denk dat we ons huidige systeem nog eens goed onder de loep moeten nemen om kleine oplossingen te vinden die een groot verschil maken. En ik hoop dat we ook daar vanuit NHN Gezond een rol in kunnen spelen.’

Vroegtijdig in gesprek

Om de zorglast te verminderen, denkt Hans ook dat het belangrijk is tijdig met ouderen in gesprek te gaan. ‘Op het moment dat ze nog gezond zijn, voordat alles minder wordt. Er komt voor ieder mens een periode waarin het minder zal gaan. Wat wil je dan zelf kunnen? Wat wil je dat je partner doet. Wie kan je ondersteunen. Als we een soort routing kunnen uitstippelen die we aan alle gezonde ouderen uitreiken, kunnen we misschien één en ander ondervangen. En daarmee zorgen we dat mensen langer thuis kunnen functioneren, maar misschien ook buiten de deur. Ik zie bij mijn schoonvader dat – ondanks dat hij in een prachtig appartement in de binnenstad van Alkmaar woont – hij de deur zelden uitgaat. Eigenlijk lukt dat niet meer. En dan wordt je wereld plots heel klein. Ik denk dat we dat kunnen voorkomen, door onze ouderen bewust te maken van deze periode die hoogstwaarschijnlijk voor iedereen zal aanbreken.’